انسان شناسی در آثار منظوم جامی

این پژوهش با عنوان «انسان شناسی در آثار منظوم جامی», در پی آن است که عقاید عرفانی جامی را در باب انسان شناسی مورد بررسی قرار دهد. جامی وام دار عرفانی است که از قرن هفتم، توسّط ابن عربی، عارف برجسته ی عرفان اسلامی, پایه ریزی شد. این پژوهش قصد دارد که میزان تآثیر پذیری جامی از ابن عربی را روشن سازد؛ به همین جهت از بیان برخی نظریّات ابن عربی نیز بی نیاز نبوده است. همچنین در هر فصل، قبل از پرداختن به عقیده ی جامی، نظریّات عرفای پیشین و معاصر نیز ذکر شده است. لذا, مطالعه ی این پایان نامه, خواننده را با عقاید عرفانی جامی در آثار منظومش آشنا می سازد و علاوه بر آن, تفاوت عقیده ی او را با عرفای پیشین ومعاصر روشن می کند. بنابراین, پس از فصل اوّل که به بررسی اوضاع و احوال زندگی جامی و شیوه ی شاعری و چیستی مذهب او پرداخته شده, در فصل دوم به عقیده ی عرفا در خصوص چگونگی آفرینش انسان و مقام خلیفه اللّهی او اشاره شده است. در فصل سوم به «خودشناسی» و امکان آن پرداخته شده و به دنبال آن، در فصل چهارم، «ابزار و منابع شناخت» از دیدگاه جامی و ابن عربی و سایر عرفا و همچنین تفاوت دیدگاه ایشان با حکما بررسی شده است. فصل پنجم به «انسان کامل» و جایگاه او در عالم هستی اختصاص دارد و فصل نهایی این پژوهش، به «ولایت» و «نبوّت» و عقیده ی ابن عربی و دیگر عرفا در باب برتری ولایت بر نبوّت و همچنین بررسی دیدگاه جامی و ابن عربی در خصوص خاتم الاولیا پرداخته است. بی تردید, نگارش چنین موضوعاتی می تواند راهگشای شناخت بیشتر خطّ مشی عرفایی چون جامی باشد که نسبت به دیگران, کمتر بدو پرداخته شده است.